DERS ADI: MİMARIN ÜTOPYALARI: KAYIP MÜŞTEREKLERİN PEŞİNDE

DERS VERECEK ÖĞRETİM ÜYESİ: DR. MİMAR CEM İLHAN

DERS KONUSU: Ritüeller, müşterekler ve onları barındıran mekanların peşinde olduğumuz 4 ütopya üzerine.

DETAYLI DERS İÇERİĞİ: Bugün mimar olarak bizlerin içinde faaliyet gösterdiği mekan tamamen kazanç aracına dönüşen bir mekandır. Bu mantıkla üretilmiş kent mekanının yarattığı sonuçları da vahimdir: Tam anlamıyla bir kopuş. Arkadaşından, eşinden, işinle ilgili bağlarından kopma. Topluluk olmanın verdiği hislerden, paylaşma hissinden, müşterek olandan dolayısı ile mekandan ve zamandan kopuş, yalnızlık hissine teslim oluş. Peki mimar hangi pozisyona çekilmiştir? Kısa bir ifadeyle, mesleki ile yabancılaşmış bir aktöre. O zaman soru şu olabilir: Başka bir yol mümkün mü? Mimarın bu kayıp bağları yeniden kuran bir rolü olabilir mi?

Bu bağların yeniden kurulabilmesi ancak ritüeller ve onları barındıran mekanlarla olabiliyor. (*) Ritüelden kasıt ille de sadece düğün, cenaze, taziye, anma gibi bildiğimiz anlamda ritüeller değil elbette. Buna insanları bir araya getiren her türlü faaliyeti katmak gerekiyor. Spor etkinlikleri, semt pazarında alışveriş, doğum günü kutlamaları, saklambaç oynamak, seminer toplantıları, birlikte yemek yemek gibi. Topluluk olmak, paylaşmak, zamana ve mekana yeniden bağlanmak, yalnızlık hissinden kurtulmak ancak böyle etkinlikler/ritüeller ile mümkün olabiliyor. Sorun böyle tanımlanınca Bir paydaş olarak mimarın- belki de unutulan- yeni misyonunun, ilişkileri kurduran, kolaylaştıran, görünür hale getiren bir aktör olmak olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.